Hemelvaart: alles wordt anders

Toen antwoordde God hem: ‘Ik ben die er zijn zal. Zeg daarom tegen de Israelieten: ‘IK ZAL ER ZIJN heeft mij naar u toegestuurd.

Ex. 3:14

En houd dit voor ogen: Ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld.

Mat. 28:20 

We leven in een tijd van veel veranderingen, zowel in de wereld om ons heen als in de kerk. Op het wereldtoneel verandert er veel. Denk aan de technologische ontwikkelingen, aan migratieproblemen, en aan de vele crises waar de politiek mee kampt. Het is bijna onmogelijk om het allemaal te volgen. 

Ook in de kerk verandert er veel. Het is niet leuk om onder ogen te zien, maar de kerk in Nederland wordt in rap tempo kleiner. Tegelijkertijd liggen er allerlei kansen om als kerk iets te betekenen. Alleen, dat houdt wel in dat er voor de kerk ook veranderingen nodig zijn. 

De PKN is al enkele jaren geleden begonnen met Kerk2025: een proces om als kerk meer gefocust te zijn op de kern van wat we geloven, en minder op allerlei bestaande vormen. Veel ballast moet worden afgeworpen, om wendbaarder te kunnen zijn. Ook in Rhoon staan we voor een grote verandering, wanneer de fusie tussen beide kerken door mag gaan. Daar kan iets heel moois uitkomen (daar hopen en vertrouwen we op!), maar het heeft ook gevolgen voor hoe we nu kerk zijn. Verandering maakt onzeker. Want je weet wel hoe het vroeger was, en wat je kwijt raakt, maar niet wat er gaat komen en hoe het eruit zal zien. Dat maakt het lastig om houvast te vinden. Toch worden we als kerk en als volk van God steeds weer geroepen om niet zonder meer vast te houden aan wat we kennen, maar om hoopvol op weg te gaan naar Gods toekomst. 

Het volk van Israël zou de bevrijding uit de slavernij gaan meemaken. Dat was niet alleen maar mooi en geweldig. Het was ook spannend en uitdagend, want de toekomst was ongewis: hoe zou het verder gaan? Zouden ze als volk buiten Egypte kunnen overleven? Zouden ze ooit aankomen in dat beloofde land, onder leiding van deze Mozes? Tijdens de woestijnreis zien we dat het volk steeds begint te klagen (murmureren, in de oude vertaling) op momenten dat het moeilijk is. Mozes, waarom zijn we niet in Egypte gebleven? Daar was tenminste eten, daar was tenminste duidelijk waar we aan toe waren… 

Wat vinden ze het moeilijk om op God te vertrouwen. Mozes vraagt aan God, wanneer hij geroepen wordt bij de brandende braamstruik: Als de Israëlieten vragen: wat is de naam van die God, wat moet ik dan zeggen? Dan klinken de raadselachtige woorden: Ik ben die er zijn zal. God openbaart zijn naam: IK ZAL ER ZIJN. Een naam als een werkwoord, als een belofte. Zo wil God gekend zijn, als Degene die er altijd is, als Degene die méégaat. Van Mozes, van het volk Israël, van gelovigen altijd en overal vraagt dit geloof, om je toe te vertrouwen aan de God die erbij is. Ook al weet je niet hoe de toekomst eruit zal zien en hóe God bij ons zal zijn.

Ook voor de leerlingen van Jezus werd het heel anders, toen de opgestane Jezus definitief van hen scheidde en in de hemel werd opgenomen. Het zou niet meer zo zijn zoals vroeger, zo vertrouwd. Ze zouden Hem niet meer met eigen ogen kunnen zien, niet meer met eigen oren zijn stem horen. Ze zouden zelf, in geloofsvertrouwen en geleid door de Geest, hun weg moeten gaan. Daartoe werden ze dan ook gezonden: Ga op weg… (Mat. 28:19). Het vroeg van deze leerlingen ook geloof, om eraan vast te houden dat Jezus juist op deze nieuwe manier dichterbij hen zou zijn dan ooit, namelijk door de heilige Geest. Daarom doet Jezus, terwijl Hij weggaat, deze paradoxale uitspraak: Ik ben met jullie alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld.

Deze woorden van Jezus gelden net zo goed vandaag. Dat maakt Hemelvaart tot een prachtig feest. Want hoewel onze Heer Jezus niet hier bij ons is, mogen we desondanks weten dat Hij er altijd is. Na Hemelvaart werd het Pinksteren! We mogen onze weg zoeken in het vertrouwen dat Hij er bij is en voor ons uit gaat, en steeds de weg zal banen. Op weg naar het beloofde land, zoals Jezus het noemde: Gods koninkrijk.